Oikologio - Μάικ Ντάνμπαρ: «Πιθανός ένας πόλεμος για το νερό»

Μάικ Ντάνμπαρ: «Πιθανός ένας πόλεμος για το νερό»

07.05.08

Η σωστή διαχείριση των υδάτινων πόρων αποτελεί πρόκληση για τις κυβερνήσεις και τους επιστήμονες σε όλο τον κόσμο.

Του απεσταλμένου μας στο Λονδίνο, Θανάση Γκαβού

Πηγή: Καθημερινή

Την ευθύνη για την εποπτεία της σωστής χρήσης των αποθεμάτων νερού σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, την προστασία του υδροφόρου ορίζοντα και τις έρευνες για τη βιώσιμη διαχείρισή του θα έχει για τα επόμενα δύο χρόνια το βρετανικό Κέντρο Υδρολογίας και Οικολογίας, με έδρα το Γουόλινγκφορντ στην κεντρική Αγγλία.

Το βρετανικό κέντρο ανέλαβε στις αρχές του περασμένου μήνα την προεδρία του δικτύου Ευρωπαϊκών Περιβαλλοντικών Ερευνών, στο οποίο συμμετέχουν διάφορα ερευνητικά κέντρα σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Κρίσιμο ρόλο σε αυτό το πανευρωπαϊκό πρόγραμμα θα παίξει ο κορυφαίος Βρετανός υδρο-οικολόγος, Μάικ Ντάνμπαρ, που δεν αποκλείει το ενδεχόμενο ο επόμενος μεγάλος πόλεμος να έχει αφορμή το νερό. Ο Βρετανός ειδικός μίλησε στο kathimerini.gr και εξήγησε αρχικά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Βρετανία.

Αντιμετωπίζει η Βρετανία προβλήματα λειψυδρίας και διαχείρισης των υδάτινων πόρων;

«Φυσικά και αντιμετωπίζουμε και στη Βρετανία προβλήματα με το νερό. Εξαρτάται πολύ από το σε ποια μέρη της χώρας αναφερόμαστε. Η βορειοδυτική Βρετανία για παράδειγμα έχει άφθονο νερό, αλλά στη νοτιοανατολική Βρετανία τα αποθέματα και οι υδάτινοι πόροι βρίσκονται πραγματικά υπό πίεση».

Ποιες είναι οι αιτίες των προβλημάτων αυτών, σε μια χώρα που περικλείεται από θάλασσα;

«Το θαλασσινό νερό δε βοηθά εκεί που χρειάζεται φρέσκο πόσιμο νερό. Στη νοτιοανατολική Αγγλία συναντάμε τον επικίνδυνο συνδυασμό των μικρών βροχοπτώσεων με τις πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές. Αυτοί είναι οι δύο βασικοί λόγοι για τους οποίους τα αποθέματα νερού είναι περιορισμένα».

Ως ειδικότητα έχετε τη διαχείριση των υδάτινων πόρων και την παράλληλη προστασία του υδάτινου περιβάλλοντος. Τι ακριβώς σημαίνει λοιπόν ο όρος βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων;

«Το πρώτο που πρέπει να σημειώσουμε είναι ότι δεν υπάρχει ένας κοινά συμφωνηθείς ορισμός για την έννοια της βιώσιμης διαχείρισης των υδάτινων πόρων. Θα λάβετε διαφορετική απάντηση ανάλογα με το ποιον θα ρωτήσετε. Μπορούμε να μιλήσουμε για βιωσιμότητα του υδροφόρου ορίζοντα απλά και μόνο από τη σκοπιά των πόρων νερού. Αυτό πολύ απλά σημαίνει ότι δεν αφαιρούμε περισσότερο νερό από το φυσικό σύστημα από όσο αναπληρώνεται με τη βροχή. Αυτή η σκοπιά βρίσκει εφαρμογή όταν μας απασχολούν μόνο τα αποθέματα νερού στο έδαφος - και δυστυχώς σε πολλές περιοχές του κόσμου, ευτυχώς όχι στη Βρετανία, τα αποθέματα αυτά μειώνονται διαρκώς, γιατί πολύ απλά το νερό που χρησιμοποιείται δεν αναπληρώνεται από τη βροχή ή τον άνθρωπο. Υπάρχει η άλλη προσέγγιση που εξετάζει τη βιωσιμότητα από την οικολογική σκοπιά. Πρόκειται για ένα διαφορετικό ζήτημα. Ακόμα και αν η βιωσιμότητα του υδροφόρου ορίζοντα από την άποψη των αποθεμάτων νερού είναι εξασφαλισμένη, όπως συμβαίνει στη Βρετανία, μπορεί να υπάρχει πρόβλημα βιωσιμότητας σε ό,τι αφορά το ευρύτερο περιβάλλον».

Πώς δημιουργούνται αυτά τα ελλείμματα βιώσιμης διαχείρισης του νερού; Προκύπτουν μόνο από τον τρόπο που χρησιμοποιούμε τους υδάτινους πόρους ή συνδέονται και με τις κλιματικές αλλαγές;

«Δε νομίζω ότι για τη διαχείριση του νερού μπορούμε να αποδώσουμε τίποτα με απόλυτη βεβαιότητα στις κλιματικές αλλαγές, για την ώρα τουλάχιστον, αν και βέβαια αυτές οι αλλαγές θα συνεχιστούν προκαλώντας πιθανότατα μεγαλύτερα προβλήματα στο μέλλον».

Επομένως μιλάμε για λανθασμένη χρήση των αποθεμάτων νερού;

«Σε ό,τι αφορά την αλόγιστη χρήση του νερού σίγουρα σε κάποιες χώρες της Ευρώπης υπάρχει η κουλτούρα της δαπάνης νερού ελεύθερα από τον καθένα, η γεώτρηση για νερό δεν υπάγεται σε κανόνες με αποτέλεσμα διάφοροι να σκάβουν όλο και πιο βαθιά ανοίγοντας πηγάδια ώστε να αξιοποιήσουν πηγές θαμμένες επί χιλιάδες χρόνια. Τα πράγματα όμως δεν είναι τόσο απλά. Ακόμα και οι αγρότες που χρειάζονται νερό για τις καλλιέργειές τους πρέπει να ξέρουν ότι είναι ανάγκη πριν από κάθε γεώτρηση να υπάρχουν μετρήσεις που να δίνουν στοιχεία για τα αποθέματα ύδατος στην περιοχή».

Στη Βρετανία τι είδους μέτρα εφαρμόζονται για την τήρηση όλων αυτών και την προστασία του υδροφόρου ορίζοντα;

«Ευτυχώς στη Βρετανία, λόγω του ότι έχουμε μεγάλο πληθυσμό, έχουν θεσπιστεί ικανοποιητικά μέτρα εδώ και περίπου 40 χρόνια. Οποιοσδήποτε θέλει να πάρει νερό από το έδαφος ή κάποιο ποτάμι χρειάζεται ειδική άδεια είτε από το υπουργείο Περιβάλλοντος στην Αγγλία και την Ουαλία είτε από την αντίστοιχη αρμόδια τοπική υπηρεσία στη Σκωτία».

Θεωρείτε ότι το νερό έχει πιο πολύτιμο αγαθό σε σύγκριση με παλαιότερες εποχές;

«Αυτό ισχύει σε μεγάλο βαθμό. Δεν έχουμε φτάσει ακόμα στο σημείο ο κάθε κάτοικος της Βρετανίας να έχει μετρητή νερού στο σπίτι του, αλλά ο νόμος προβλέπει πλέον ότι κάθε νέο σπίτι πρέπει να έχει μετρητή νερού. Επίσης όποιος το ζητήσει μπορεί να εγκαταστήσει έναν. Πρέπει να ελέγχουμε το νερό που καταναλώνουμε πια».

Ποιος είναι ο ρόλος της Βρετανίας και της διεθνούς κοινότητας στην αντιμετώπιση αναγκών που προκύπτουν σε άλλες χώρες από την έλλειψη ικανών πηγών και αποθεμάτων νερού;

«Η Βρετανία ανέκαθεν συμμετείχε σε διεθνή προγράμματα αρωγής που σχετίζονται με υδρολογικές ανάγκες. Προσφέρουμε την εξειδίκευσή μας σε θέματα διαχείρισης νερού από την σκοπιά της εφαρμογής κανόνων πολιτικής μηχανικής και κατασκευής κτιρίων ή ακόμα και στην κατασκευή φραγμάτων. Νομίζω όμως ότι ακόμα πιο σημαντική είναι η εμπειρία μας στο πώς η χωρίς σύστημα εξαγωγή νερού από ποτάμια συστήματα επηρεάζει την οικολογική ισορροπία των χωρών με περιορισμένους υδάτινους πόρους, δημιουργώντας άλλα μακροπρόθεσμα προβλήματα. Βοηθάμε λοιπόν στην εφαρμογή βιωσιμότερων μεθόδων διαχείρισης του νερού».

Συμφωνείτε με την άποψη ότι ο επόμενος μεγάλος παγκόσμιος πόλεμος θα γίνει με αφορμή το νερό;

«Δύσκολη ερώτηση να απαντηθεί. Για να μιλήσω όμως σοβαρά, νομίζω ότι σίγουρα υπάρχει η πιθανότητα. Εξαρτάται πραγματικά από το πώς θα συμπεριφερθούν οι κυβερνήσεις τα επόμενα χρόνια, αλλά θα έλεγα ότι σίγουρα υπάρχει μια πιθανότητα., Εύχομαι βέβαια να μη συμβεί κάτι τέτοιο».

www.kathimerini.gr

προσθέστε το άρθρο σε μηχανές social bookmarking